Klein leed (3)

Een jonge asielzoeker uit Oost-Congo. Dat gebied waar het telkens misgaat vanwege rebellenlegers, openlijke of verborgen interventies door Rwanda. Pas nog de beelden van tienduizenden op de vlucht voor geweld. Hij slaagde er een aantal jaren terug in om met zijn zusje uit te wijken naar Ethiopië. In een vluchtelingenkamp werden zij uitgekozen door de UNHCR om als ‘uitgenodigde vluchtelingen’ naar Nederland te komen. Hij had liever naar Canada gewild, maar hij was zijn zusje ter wille. Ze werden apart uitgeplaatst. Hij kreeg een woning in Amsterdam. Zij ergens in het Utrechtse. Het ging niet goed met hem. Anders dan veel andere uitgeprocedeerde asielzoekers die ik tegenkom, was dat zijn bedje gespreid leek. Geen aandacht voor trauma’s, nee, gericht op een toekomst in Nederland. Geen tijd voor verwerking. Aan de slag. Dat lukte op een gegeven moment niet zo goed. In zijn fonkelnieuwe woning geen ‘gespreid bedje’. Met zo’n achthonderd euro inrichtingskosten had hij het moeten doen. De woning bleef kaal. Het ging mis. Hij bleek voor hij het wist al schulden te hebben. Hij raakte zijn huis kwijt. Kennelijk drukte hij op de verkeerde bellen, want concrete hulp kwam er niet voor deze getraumatiseerde jongen. Voorbeeld van een zorgwekkende zorgmijder. Waarom hebben de instanties het niet gezien? Waarom is niet afdoende ingegrepen. Deed hij zijn mond niet genoeg open? Het is natuurlijk altijd de schuld van de persoon in kwestie. Hoe vaak hoor ik niet: ‘meneer heeft een eigen verantwoordelijkheid’?

Ruim een maand geleden meldde hij zich voor een bijstandsuitkering. Omdat hij een werkloze jongere is, geldt er eerst een termijn van vier weken waarin hij zelf op zoek moet gaan naar werk.

In die tussentijd moet hij kennelijk leven van de wind, leunen op zijn netwerk. Maar zo stabiel is zijn netwerk niet. Hij is geen Nederlandse jongere die ergens nog is ingebed in een netwerk van familie en schoolvrienden.

Hij had honger en drie dagen niet gegeten. Ik belde de DWI medewerker om een voorschot. Nieuwe regelgeving: dat kan niet na vier weken. Dat kan pas vier weken ná een intakegesprek en dat moest nog plaatsvinden. De jongen had honger. Het is Ramadan en daar probeert hij zich aan te houden. Hij kan dus niet terecht op de inloopplekken waar je overdag wel een hapje kunt mee-eten. ‘Hij kan rond tien uur ’s avonds in elke moskee terecht’, was het antwoord. Hij had pas van familie in Oost-Congo gehoord dat een oom was omgekomen tijdens de gewelddadigheden. Hij had geen geld om te bellen. ‘Beltegoed valt niet onder levensbedreigende omstandigheden’, was het antwoord. Nee, maar de wetenschap van nog een slachtoffer in zijn familie triggerde alleen maar het trauma dat hij eerder had opgelopen.

Ik snap de regelgeving. Die is bedoeld om jongeren te stimuleren om werk te zoeken en eigen verantwoordelijkheid te nemen.

Maar de regelgeving kan toch niet bedoeld zijn om kwetsbare mensen aan de straat over te laten?

 

Cor Ofman